Adet Ağrısı (Dismenore)

Adet  ağrısı, adetten  birkaç  saat  önce  hafif  başlayan  ve  özellikle  adetin  1-3.  günü  arası  yoğun  hissedilen  rahim  bölgesine  uyan  yerdeki  alt  karın  ağrısıdır. Ağrılı  adet  %50’den  fazla  bayanda  görülür. Primer  ve  sekonder  dediğimiz  şekilleri  vardır. Primer  dismenore, rahim  ve  yumurtalıklarda  anormal  durum  yokken  olan  adet  ağrısıdır.  Menarştan  1-2 sene  sonra  ovulatuar  sikluslarla  birlikte  başlar.  Sebebi,  adet  döneminde  rahim  içinde  artan,ağrıya  sebep  olan  prostaglandin  dediğimiz  maddedir. Sekonder  dismenore  ise, bulunan bir  patolojiye  bağlı  olarak  ağrılı  adet  görmedir.  Sekonder  dismenorede, ağrı  adetten  1-2  hafta  önce  başlar  ve  kanamanın  durmasından  sonraki  birkaç  güne  kadar  devam  eder. Sebebi  en  sık  endometriozis (rahim  içi  tabakanın  yumurtalık  ve  karın  içinde de  bulunması), adenomyozis (rahim  içi  tabakanın  rahim  kas  tabakasında da  bulunması)  ve  spirale  bağlıdır. Ağrılı  adet  durumlarında  %15-25  bayanda  bulantı, kusma, ishal , baş  ağrısı  ve  yoğun  ağrı  sebebiyle  o  günlerinde  işlerinden  okullarından  kalabilirler.

Adet  ağrısında  doktora  başvurmak  gerekir. Çünkü  adet  ağrısı  başka  ağrıları  taklit  edebilir. Yine  adetli  dönemde  başka  ağrı  yapan  sebepler  beraber  görülebilir. Bu  yüzden  klinisyenler  ağrının  tipini, bölgesini  ve  muayeneye  göre  cerrahi  gerekip  gerekmediğini  araştırır  ve  bu  sonuçlara  göre  adet  ağrısı  tanısı  konulursa  ağrı  kesici  tedavi  uygulanır   ve  diğer  aylardaki  adet  ağrıları  için  önlem  alınır.Eğer  bu  ağrıyı  yapan  sebep  farklıysa  o  zaman  sebebe  yönelik  tedavi  yapılır.

Adet  ağrısında  sebebe  yönelik  tedavi  yapılır.  Eğer  ağrılı  adet  için  endometriozis  veya  spiral  gibi  sebep  saptandıysa  ona  yönelik  tedavi  yapılır. Fakat  patolojik  bir  durum  saptanmadıysa  ilk  tedavi  ağrı  kesici  uygulamadır. Bu  tedavi  ile  rahim  içinde  ağrı  yapan  bazı  maddelerin  seviyeleri  azaltılarak  ağrının  önüne  geçilir. Fakat  ağrı  kesicileri  adet  başlamadan  veya  ağrıyı  hisseder  hissetmez  hemen  almak  gerekir.  Çünkü  ancak  bu  şekilde  ilaçlar  etki  gösterir  ve  ağrının  önüne  geçilir. Ağrı  başladıktan  ve  o  maddeler  açığa  çıktıktan  sonra  ağrı  kesici  almak  sadece  ağrıyı  biraz  hafifletir  ama  geçirmez. Tavsiye  ettiğimiz  bu  şekilde  kullanımı  bayanlara  4-6  ay  uygularız.  Eğer  sonuç  alamıyorsak  doğum  kontrol  haplarına  geçeriz. Dirençli  vakalarda  hem  doğum  kontrol  hapı  hem de  ağrı  kesicileri  kombine  kullanabiliriz. Bunun  dışında  adet  ağrısının  önüne  geçmek  için  bayanın  yağsız  beslenmesini, egzersiz  yapmasını, ağrılı  döneminde  ağrıyan  bölgeye  masaj  ve  sıcak  uygulamasını  tavsiye  ederiz.

Yrd. Doç. Dr. Hakan PEKER

www.drhakanpeker.com

Kadın  Hastalıkları  ve  Doğum  Uzmanı